Program Profilaktyczno-Wychowawczy
PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYSZKOŁY PODSTAWOWEJ TOWARZYSTWA SALEZJAŃSKIEGO IM. ŚW. DOMINIKA SAVIOW KONINIE
I PODSTAWA PRAWNA
II WYNIKI PRZEPROWADZONEJ DIAGNOZY (ROK SZKOLNY 2017/2018)
III WSTĘP
IV MISJA I ZADANIA SZKOŁY
V CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNEGO
VI TRÓJMIAN WARTOŚCI
VII CELE OGÓLNE
VIII STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYCH
IX MODEL ABSOLWENTA
X CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
XI OBSZARY DZIAŁALNOŚCI WYNIKAJĄCE Z DOTYCHCZASOWEJ ANALIZY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH I PROFILAKTYCZNYCH
1. Życie zgodne z wartościami
2. Uwrażliwienie na wartości estetyczne
3. Kształtowanie poczucia tożsamości kulturowej, lokalnej i narodowej
4. Wdrażanie wychowanków do zachowań zgodnych z przyjętymi w danym społeczeństwie
5. Nauka oswajania emocji (stres, depresja, samookaleczenia)
6. Wytwarzanie nawyków związanych z ochroną i doskonaleniem zdrowia fizycznego i psychicznego
7. Środowisko społeczne i normy w nim występujące promujące dane wzorce zachowań
8. Propagowanie wśród młodzieży znajomości prawa i zasad przestrzegania go.
9. Eliminowanie negatywnych zachowań w domu i w szkole
10. Grupy rówieśnicze i występujące w nich zachowania dysfunkcyjne
11. Słabe wyniki w nauce
12. Brak celów życiowych
13. Promowanie zdrowego stylu życia
14. Życie w rodzinie i społeczeństwie
15. Dostęp do środków i substancji psychoaktywnych oraz cyberprzestrzeni
16. Kultura osobista
17. Budowanie wzajemnych relacji
XII EWALUACJA PROGRAMU-OCZEKIWANE EFEKTY
I PODSTAWA PRAWNA
Podstawą prawną niniejszego programu wychowawczo-profilaktycznego są:
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 228, z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230, z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994 r. Nr 111, poz. 535, z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624 z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. 2003 nr 26 poz. 226)
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1485, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1493)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2015 poz. 1249)
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 996 z późń. zm.) – art. 26, ust. 1 pkt 3-5, 7 i 8
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. 2017 poz. 649)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2017 nr 0 poz. 1651)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. (Dz.U. 2017 nr 0 poz. 1643)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2018 poz. 214)
• Statut Szkoły.
II WYNIKI PRZEPROWADZONEJ DIAGNOZY (rok szkoły 2017/2018)
W czerwcu 2018 r. dokonano ewaluacji Programu Wychowawczo-Profilaktycznego. Na podstawie przeprowadzonych badań (ankiety dla uczniów, rodziców, nauczycieli), rozmów, analiz wyników w nauce i zachowaniu, frekwencji, osiągnięć pracy pozalekcyjnej ucznia, osiągnięć sportowych, obserwacji uczniów w różnych sytuacjach należy uwzględnić w pracy dydaktyczno-wychowawczej w nadchodzącym roku szkolnym 2018/2019 następujące kwestie:
• Zapoznać rodziców i nauczycieli z obowiązującym Szkolnym Programem Wychowawczo-profilaktycznym (na pierwszym zebraniu organizacyjnym)
• Motywować uczniów do uczestnictwa w zajęciach rozwijających zainteresowania
• Uwzględniać podczas lekcji wychowawczych tematy związane z agresją, przemocą i uzależnieniami
• Utrwalać zasady prawidłowego zachowania w ruchu ulicznym
• Utrwalać prawidłowe nawyki żywieniowe
• Utrwalać zwroty grzecznościowe
• Zapoznawać uczniów i nauczycieli z obowiązującymi w szkole regulaminami
• Uwrażliwiać nauczycieli na treści zawarte w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym
• Uwrażliwiać nauczycieli w sprawie indywidualnego podejścia do ucznia
• Wspierać uczniów w rozwijaniu zainteresowań pozaszkolnych
III WSTĘP
Założenia reformy edukacyjnej zobowiązują szkołę do wypracowania programu wychowawczo-profilaktycznego. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej działalność edukacyjną szkoły od 1 września 2017 r. powinny określać:
– szkolny zestaw programów nauczania,
– program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.
Powinny być one ze sobą spójne i muszą uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej (rozporządzenie MEN z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej).
Dokumenty te mają stanowić swoisty wyróżnik programowy szkoły i podstawę jej tożsamości. Poniższy program wychowawczo-profilaktyczny został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną po zasięgnięciu opinii Rodziców.
IV MISJA I ZADANIA SZKOŁY
Szkoła realizuje program wychowawczo-profilaktyczny dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów, obejmujący treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, a także treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Treści i działania o charakterze wychowawczym są formułowane z uwzględnieniem definicji wychowania określonej w ustawie – Prawo oświatowe, wg której to wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.
Proces wychowawczy jest ukierunkowany na wartości i podejmowanie działań związanych z miejscami ważnymi dla pamięci narodowej, formami upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości, najważniejszymi świętami narodowymi i symbolami państwowymi. Treści i działania o charakterze profilaktycznym wynikają z przeprowadzonej przez szkołę diagnozy potrzeb i problemów występujących w danej społeczności szkolnej.
V CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNEGO
Szkoła Podstawowa Towarzystwa Salezjańskiego w Koninie powstała w 2014 roku. Pierwszy rocznik 2014/2015 rozpoczął naukę 1 września 2014 roku. Szkoła charakteryzuje się bezpieczną, przyjazną atmosferą, stymulującą rozwój uczniów. Szczególną uwagę przywiązujemy do indywidualności i wyjątkowości dziecka. Jesteśmy otwarci na nowoczesne technologie i nowatorskie pomysły. Każdy uczeń uzyskuje sukcesy na miarę swoich możliwości, we współpracy z nauczycielem i przy pomocy koleżanek i kolegów. Pielęgnujemy pamięć o historii naszej Ojczyzny. Kształtujemy osobowości oraz właściwe postawy społeczne uczniów. Chętnie i często współpracujemy z Rodzicami.
W naszej szkole znajduje się świetlica szkolna, w której dzieci chętnie uczestniczą w dodatkowych zajęciach. Dzieci rozwijają się artystycznie, biorąc udział w zajęciach muzycznych, grając na flażoletach, jak również zajęciach technicznych i plastycznych kształtujących ich sprawności manualne. Na lekcjach wychowania fizycznego odbywają się zajęcia tańca towarzyskiego. Oprócz języka angielskiego, dzieci poznają język niemiecki.
W szkole funkcjonuje biblioteka, która co roku poszerza swój księgozbiór tak, by był on atrakcyjny zarówno dla uczniów jak i innych pracowników szkoły. Ponadto zaopatruje uczniów w darmowe podręczniki oraz materiały edukacyjne.
Istotnym atutem naszej szkoły są dobrze wyposażone sale lekcyjne zaopatrzone w pomoce naukowe dla poszczególnych przedmiotów, komputery, tablice interaktywne i projektory. Szkoła korzysta również z dziennika elektronicznego, który ułatwia rodzicom monitorowanie postępów edukacyjnych dzieci, stając się również dobrym narzędziem komunikacji z rodzicami w przypadku spraw pilnych, ogłoszeń, uwag dotyczących ucznia. W budynku szkolnym funkcjonuje monitoring, który pomaga czuwać nad bezpieczeństwem uczniów w szkole, znajduje się tutaj również gabinet pielęgniarki.
W zakresie opieki nad uczniem szkoła współpracuje z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną w Koninie oraz organizuje poprzez m.in. konsultacje z psychologiem, logopedą, pedagogiem oraz terapeutą pedagogicznym formy wsparcia adekwatne do zaleceń zawartych w dokumentach ucznia.
Nauczyciele starają się wyzwalać aktywność uczniów oraz pomagają w pokonaniu problemów uczniom mającym trudności w nauce. Wykorzystują aktywne metody nauczania zgodne z potrzebami uczniów i wymaganiami programowymi. Innowacyjność dydaktyczno- wychowawcza przejawia się w działaniach na lekcjach oraz realizacji projektów edukacyjnych. Nauczyciele budują relacje z dziećmi na podstawie autorytetu intelektualnego i moralnego. Pielęgnujemy talenty, zainteresowania i rozbudzane aspiracje uczniów. W procesie dydaktycznym i wychowawczym kształtowane są prawidłowe postawy wobec istotnych problemów i zjawisk społecznych.
Do szkoły przywożone są obiady, które można spożyć w spokojnej atmosferze.
Bierzemy udział w akcjach charytatywnych i staramy się służyć pomocą innym.
Nasze dzieci często są laureatami konkursów.
Teren szkoły jest ogrodzony i estetycznie zagospodarowany, co zapewnia bezpieczny i przyjemny odpoczynek uczniów podczas przerw lekcyjnych. A klasy szkolne są kolorowe i zachęcające do nauki. Obiekt szkoły jest monitorowany wewnątrz i na zewnątrz. Chodniki i przyszkolne parkingi zapewniają bezpieczny dowóz i dojście do szkoły.
VI TRÓJMIAN WARTOŚCI
W naszej szkole działania dydaktyczno-wychowawcze koncentrują się na wychowaniu prawego człowieka, dobrego chrześcijanina. Swoją pracę opieramy na systemie prewencyjnym ks. Jana Bosko, w którym wartościami nadrzędnymi są rozum, religia, miłość. Wobec tego koncentrujemy się na tym, aby towarzyszyć uczniowi i ukierunkowywać jego działania. Zadaniem szkoły jest dawać świadectwo wiary młodemu człowiekowi tak, aby prowadziło go to do pełnej i świadomej relacji z Bogiem. Poprzez tworzenie atmosfery pełnej zrozumienia i przyjaźni uczymy, czym jest zaufanie, akceptacja innych oraz samego siebie.
VII CELE OGÓLNE
Celem edukacji i profilaktyki szkolnej jest wszechstronny rozwój i kształtowanie właściwej postawy ucznia poprzez:
– nauczanie,
– wychowanie,
– kształcenie umiejętności interpersonalnych,
– wspieranie w sytuacjach kryzysowych.
1. Szkoła wspiera rodziców w procesie wychowania. Kierunek działalności wychowawczej szkoły musi być zgodny z działaniami rodziców. Odpowiedzialność za efekty wychowania ponoszą rodzice i szkoła rozumiana jako wspólnota uczniów, dyrekcji i nauczycieli, personelu administracyjno-obsługowego.
2. Punktem wyjścia oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych jest postrzeganie ucznia w kategoriach jego podmiotowości, godności, wolności, niepowtarzalności, konkretnych praw i obowiązków.
3. Istotną rolę w realizacji procesu wychowania odgrywać będą wskazania systemu prewencyjnego św. Jana Bosko, które znajdą zastosowanie poprzez tzw. Asystencję, czyli twórcze, przyjazne towarzyszenie wychowankowi.
VIII STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYCH
Rada Pedagogiczna
– określa zadania w zakresie wychowania i profilaktyki,
– określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych,
– dokonuje analizy działalności wychowawczej i profilaktycznej.
Dyrektor
– monitoruje pracę wychowawców klas w zakresie wychowania i profilaktyki,
– diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie wychowania i profilaktyki,
– współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu wychowania i profilaktyki,
– inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym.
(p.o.) Wicedyrektor
– monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga w zakresie profilaktyki,
– diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie wychowania i profilaktyki,
– współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki,
– inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym.
Nauczyciele
– współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych,
– wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach wydanych przez PPP,
– doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych.
Wychowawca klasy
– integruje zespół klasowy,
– dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie,
– wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
– realizuje zadania w zakresie wychowania i profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów.
Pedagog szkoły
– rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych,
– określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb,
– organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli,
– podejmuje działania wychowawczo – profilaktyczne wynikające z Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli,
– wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły.
Rada Rodziców
– analizuje i diagnozuje opinie rodziców na temat profilaktyki i podejmowanych działań wychowawczych
– współpracuje z Radą Pedagogiczną, (p.o.) wicedyrektorem i Samorządem Uczniowskim.
Rodzice
– przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki i podejmowanych działań wychowawczych,
– korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga i szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki i czynności wychowawczych.
Organy współpracujące ze szkołą
– Miejska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Koninie,
– Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Koninie,
– Komenda Miejska Policji w Koninie,
– Koniński Dom Kultury,
– Młodzieżowy Dom Kultury,
– Miejska Biblioteka Publiczna w Koninie Filia Chorzeń,
– Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży w Koninie,
– Straż Miejska w Koninie,
– Parafia św. Faustyny w Koninie,
– Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koninie,
– Sąd Rejonowy w Koninie (kuratorzy sądowi).
IX MODEL ABSOLWENTA
– Akceptuje siebie, mając świadomość swoich mocnych i słabych stron;
– Opanował wiedzę i umiejętności na poziomie swoich możliwości;
– Poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł;
– Zna języki obce, potrafi posługiwać się komputerem i korzystać z Internetu;
– Zna i szanuje język, historię, kulturę oraz tradycję naszego regionu i narodu;
– Jest aktywny, twórczy i kreatywny, dba o swój wszechstronny rozwój;
– Umiejętnie dokonuje mądrych wyborów w różnych sytuacjach życiowych;
– Potrafi radzić sobie z problemami;
– Przestrzega obowiązujących norm i zasad społecznych;
– Umiejętnie porozumiewa się z innymi ludźmi i efektywnie współdziała w zespole;
– Potrafi prezentować własny punkt widzenia, ale jest także otwarty na poglądy innych;
– Jest wrażliwy na potrzeby i krzywdę innych, udziela im wsparcia i pomocy;
– Jest tolerancyjny dla odmiennych poglądów, wyznań i kultur;
– Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę i piękno natury, potrafi przeciwdziałać zagrożeniu środowiska;
– Dba o zdrowie fizyczne i psychiczne, jest wolny od uzależnień;
X CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
• Wychowanie do wiary i osobistej więzi z Bogiem (rozwój dociekliwości poznawczej
ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, rozpoznawanie wartości moralnych,
dokonywanie właściwych wyborów);
• Rozwijanie pozytywnych cech osobowych ucznia (kultura, wrażliwość, dobroć, szacunek dla drugiego człowieka, tolerancja);
• Przygotowanie ucznia do podejmowania świadomych decyzji (wychowanie do
samokształcenia i samowychowania, krytycznej oceny siebie i umiejętność pracy nad sobą);
• Kształtowanie w uczniach szacunku do wartości ogólnospołecznych (szacunek dla dobra wspólnego, przygotowanie do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych);
• Przygotowanie do świadomego i czynnego udziału w życiu społecznym i obywatelskim (kształtowanie postawy dialogu, umiejętność współdziałania);
• Budowanie poczucia własnej wartości;
• Oferowanie ciekawych form spędzania czasu wolnego;
• Wypracowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, np.: agresja, stres;
• Kształcenie umiejętności zwracania się o pomoc do innych oraz instytucji wspomagających;
• Kształtowanie szacunku i miłości do narodowego dziedzictwa, wartości kultury
narodowej, historii, literatury, języka, bohaterów narodowych (wprowadzanie do
historii i kultury polskiej, kreowanie ideałów i autorytetów, ukazywanie wagi tego
dziedzictwa w czasach współczesnych);
• Przekazywanie i pielęgnowanie tradycji narodowych (organizacja i uczestnictwo
w uroczystościach i imprezach patriotycznych);
• Uświadomienie uczniom, rodzicom, nauczycielom, personelowi szkoły, na czym polega zdrowy styl życia;
• Kształtowanie postaw i zachowań sprzyjających zdrowiu psychicznemu i fizycznemu;
• Promowanie czynników wpływających na wysoką jakość zdrowia;
• Dostarczenie informacji o substancjach uzależniających oraz związanych z nimi zagrożeniami;
XI OBSZARY DZIAŁALNOŚCI WYNIKAJĄCE Z DOTYCHCZASOWEJ ANALIZY DZIAŁAŃ WYCHOWOWAWCZYCH I PROFILAKTYCZNYCH
Za realizację poszczególnych obszarów tematycznych odpowiedzialni są w bieżącej pracy z uczniami, w zależności od tematyki, wychowawcy, nauczyciele konkretnego przedmiotu, pedagog, psycholog, terapeuci, inni specjaliści. Poniższe działania będą realizowane poprzez różnorodne formy, m.in. uroczystości, akademie, wyjścia, wycieczki, warsztaty, spotkania ze specjalistami z różnych dziedzin, lekcje wychowawcze, pogadanki itp.
1. Życie zgodne z wartościami
Cele i zadania:
• kształtowanie prawidłowych, obiektywnych sądów i ocen (umiejętność obiektywnej
dyskusji – sztuka argumentacji, krytyki, osądu);
• kształtowanie postawy roztropności (umiejętność zachowania równowagi pomiędzy
„teorią” a „praktyką” życia);
• rozumne rozpoznawanie, akceptowanie i przyswajanie wartości (wrażliwość na dobro
i umiejętność wdrażania w życie właściwych zasad);
• ukazywanie wielkich możliwości, a jednocześnie ograniczeń ludzkiego rozumu
(propagowanie ideałów, poszukiwanie autorytetów);
• integrowanie wiary i rozumu (kształtowanie poglądu, iż rozum służy poznawaniu prawd wiary).
2. Uwrażliwienie na wartości estetyczne
Cele i zadania:
• kształtowanie wrażliwości estetycznej, gustu, smaku i zainteresowań (odkrywanie
piękna przyrody i świata, sztuki, muzyki, architektury);
• kształtowanie rozwoju wewnętrznego (wprowadzanie w dziedzictwo kultury,
poznawanie kultury innych narodów, uczestnictwo w kulturze);
• wyzwalanie i kształtowanie zdolności twórczych, kształtowanie wyobraźni
(wychowanie do zachowań estetycznych, umiejętności estetycznej organizacji
przestrzeni, środowiska, troski o piękno najbliższego otoczenia, domu, szkoły, miejsca pracy, własnego wyglądu, stroju).
3. Kształtowanie poczucia tożsamości kulturowej, lokalnej i narodowej
Cele i zadania:
• kształtowanie szacunku i miłości do narodowego dziedzictwa, wartości kultury
narodowej, historii, literatury, języka, bohaterów narodowych (wprowadzanie do
historii i kultury polskiej, kreowanie ideałów i autorytetów, ukazywanie wagi tego
dziedzictwa w czasach współczesnych);
• przekazywanie i pielęgnowanie tradycji narodowych (organizacja i uczestnictwo
w uroczystościach i imprezach patriotycznych);
• krytyczna postawa wobec wypaczonych form patriotyzmu (krytyka nacjonalizmu,
rasizmu i antysemityzmu, wykorzenianie wad narodowych).
4. Wdrażanie wychowanków do zachowań zgodnych z przyjętymi w danym społeczeństwie
Cele i zadania:
• wychowanie do odpowiedzialności obywatelskiej (poczucie przynależności do społeczności lokalnej i poczucie odpowiedzialności za jej losy i środowisko);
• wychowanie do życia w rodzinie (propagowanie wartości prorodzinnych, kształcenie postawy szacunku wobec tradycji);
• uwrażliwianie na problemy i potrzeby drugiego człowieka (rozwijanie przyjaźni,
tolerancji i empatii, refleksji na temat problemów współczesnego świata);
• rozwijanie aktywności młodzieży (kształcenie samorządności wychowanków, zachęcanie do działań na rzecz ubogich, odrzuconych i niepełnosprawnych, wspieranie działalności o charakterze społecznym).
5. Nauka oswajania emocji (stres, depresja, samookaleczenia).
Cele i zadania:
• rozpoznawanie różnicy między uczuciami a działaniami (lekcje wychowawcze, pogadanki, spotkania ze specjalistami, spektakle);
• panowanie nad impulsami (lekcje z wychowawcze, spotkania ze specjalistami);
• nauczenie rozpoznawania uczuć przeżywanych w różnych sytuacjach oraz ich ujawniania (lekcje wychowawcze, pogadanki, spotkania ze specjalistami, mini wykłady, spektakle);
• uświadamianie sobie swoich uczuć (lekcje wychowawcze, pogadanki, spotkania ze specjalistami, mini wykłady, spektakle);
• akceptowanie uczuć przeżywanych przez inne osoby (lekcje wychowawcze, pogadanki, spotkania ze specjalistami, mini wykłady, warsztaty);
• trudne uczucia nie muszą prowadzić do depresji i autodestrukcji – jak sobie z nimi radzić? (przeprowadzenie lekcji wychowawczych i mini wykładów, pogadanek, prezentacji, warsztatów).
6. Wytwarzanie nawyków związanych z ochroną i doskonaleniem zdrowia fizycznego i psychicznego.
Cele i zadania:
• troska o zdrowie i rozwój fizyczny (szeroki wachlarz propozycji rozwijających sprawność i zdrowie realizowany podczas zajęć wychowania fizycznego lub w ramach
zajęć pozalekcyjnych);
• troska o higienę i bezpieczeństwo (zapewnienie odpowiednich warunków realizacji
wszelkich działań – baza i sprzęt, przestrzeganie przepisów BHP);
• profilaktyka zdrowotna (zapewnienie stałej opieki zdrowotnej, ukazanie zagrożeń dla
zdrowia fizycznego i psychicznego oraz sposobów i metod ich unikania);
• stworzenie możliwości szlachetnego sportowego współzawodnictwa, wykorzystanie
moralnych aspektów sportu (udział w rywalizacji międzyklasowej, międzyszkolnej,
organizacja imprez rekreacyjnych);
• troska o poznanie zasad funkcjonowania własnego organizmu (umiejętność
samoobserwacji, akceptacja własnej płciowości).
7. Środowisko społeczne i normy w nim występujące promujące dane wzorce zachowań
Cele i zadania:
• nauka krytycznego stosunku do mediów (prowadzenie lekcji wychowawczych nt. roli mediów w kształtowaniu negatywnych wzorców zachowań);
• podniesienie poziomu świadomości i kultury prawnej uczniów i rodziców (spotkania uczniów i rodziców z przedstawicielami Komisariatu Policji na temat prawnych aspektów przestępczości wśród nieletnich).
8. Propagowanie wśród młodzieży znajomości prawa i zasad jego przestrzegania
Cele i zadania:
• zapoznanie uczniów z dokumentami określającymi pracę szkoły (lekcje wychowawcze na temat obowiązków ucznia, systemu kar i nagród);
• konsekwentne stosowanie procedur w określonych sytuacjach niezgodnych z prawem wewnątrzszkolnym, zapoznanie uczniów z prawami dziecka i człowieka (aktualizowanie zapisów prawa wewnątrzszkolnego, stosowanie statutowego system nagród i kar).
9. Eliminowanie negatywnych zachowań w domu i w szkole
Cele i zadania:
• upowszechnianie aktywizujących metod nauczania (zorganizowanie form doskonalenia zawodowego nt. metod aktywizacji uczniów na lekcjach);
• podniesienie umiejętności i wiedzy nauczycieli w zakresie dyscyplinowania (zorganizowanie adekwatnych form doskonalenia zawodowego);
• respektowanie normy poprawnego zachowania na lekcjach (ustalenie norm, wdrożenie ich w praktyce lekcyjnej – kontrakt z klasą);
• nawiązanie kontaktu z domem rodzinnym ucznia (wysyłanie wezwań przez szkołę, informowanie telefoniczne, przeprowadzenie indywidualnych spotkań z rodzicami (obowiązkowo dotyczy przypadków negatywnych zachowań ucznia);
• podniesienie stanu wiedzy pedagogicznej i psychologicznej rodziców (przeprowadzenie indywidualnych i grupowych spotkań z rodzicami);
• poszerzenie zakresu form pomocy pedagogiczno-psychologicznej dla rodziców
(przekazywanie literatury fachowej).
10. Grupy rówieśnicze i występujące w nich zachowania dysfunkcyjne
Cele i zadania:
• zintegrowanie zespołów klasowych (przeprowadzenie obowiązkowo zajęć integrujących zespoły klasowe, zainicjowanie klasowych przedsięwzięć służących integracji zespołów uczniowskich);
• ograniczenie zjawiska przemocy i agresji wśród uczniów (zdiagnozowanie miejsc oraz sytuacji występowania przemocy i agresji w szkole);
• dostarczenie uczniom wiedzy na temat sposobów radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem (przeprowadzenie zajęć wychowawczych na temat kształtowania prawidłowych postaw oraz ćwiczenia umiejętności zachowania się w sytuacji stresu, frustracji oraz zagrożenia).
11. Słabe wyniki w nauce
Cele i zadania:
• aktywizowanie uczniów (stosowanie metod aktywizujących w pracy z uczniami, opracowanie nowej oferty zajęć pozalekcyjnych zgodnie z zainteresowaniami uczniów, zaangażowanie uczniów w działalność pozytywną (społeczną, charytatywna, artystyczną, wykorzystywać elementy motywacji w systemie oceniania);
• wzmacnianie samooceny uczniów (nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i umiejętności, stworzenie zespołów wyrównawczych, organizowanie prezentacji osiągnięć uczniów);
• ograniczanie rozmiarów absencji uczniów na lekcjach (rozpoznanie problemów rozwojowych uczniów, zapoznanie uczniów i rodziców z treściami Statutu Szkoły dot. praw i obowiązków uczniów, zasad usprawiedliwiania nieobecności oraz systemu nagród i kar, monitorowanie absencji uczniów w szkole, organizowanie zespołów wychowawczych dla uczniów z wysoką absencją);
• rozpoznanie problemów rozwojowych uczniów (wspomaganie rodziców w nawiązaniu kontaktów z PPP w kwestiach orzecznictw, sporządzenie rejestru uczniów posiadających orzeczenia PPP, monitorowanie realizacji zaleceń).
12. Brak celów życiowych
Cele i zadania:
• budowanie systemu wartości (przeprowadzanie lekcji wychowawczych nt. przyjaźni, miłości, szczęścia rodzinnego wartości najbardziej cenionych (w badaniach) przez dzieci);
• ukazywanie alternatywnych sposobów organizowania planów życiowych (wykorzystanie uczestnictwa dzieci w praktykach religijnych dla dostarczania wiedzy o wartościach uniwersalnych, zorganizowanie różnych form zajęć pozalekcyjnych po rozpoznaniu zapotrzebowania na nie wśród dzieci);
• zdefiniowanie zachowań samobójczych, autodestrukcyjnych oraz zaburzeń zachowania;
• przedstawienie objawów depresji u dzieci i młodzieży (przeprowadzenie lekcji wychowawczych i mini wykładów, pogadanek, prezentacji, warsztatów nt. czynników ryzyka depresji i samobójstw, chroniących przed depresją oraz samobójstwem.
13. Promowanie zdrowego stylu życia
Cele i zadania:
• wykształcenie umiejętności dbania o higienę ciała, jamy ustnej, odzieży i obuwia – pielęgnacja ciała w różnych okresach życia (organizowanie spotkań z pielęgniarką szkolną, pogadanki z wychowawcą w ramach godziny wychowawczej);
• prezentowanie metod uczenia się oraz technik radzenia sobie w sytuacjach trudnych, stresowych (proponowanie warsztatów doskonalących techniki uczenia się w trakcie zajęć oraz w domu);
• uświadomienie uczniom konieczność zachowania odpowiednich zasad bezpieczeństwa w szkole (zorganizowanie szkolenie na temat bezpieczeństwa oraz pierwszej pomocy, zapoznanie z planem ewakuacji szkoły, uświadomienie uczniom konsekwencji nieprzestrzegania higieny oraz przepisów BHP);
• wykształcenie prawidłowych nawyków żywieniowych (zorganizowanie kiermaszu „zdrowej kanapki”, spotkanie z dietetykiem oraz lekarzem);
• zaszczepienie w uczniach świadomość wpływu zdrowego trybu życia na samopoczucie (przeprowadzenie pogadanki oraz prezentacji na temat prowadzenia aktywnego stylu życia w szkole i w domu, motywowanie do udziału w dodatkowych zajęciach prowadzonych przez szkołę).
14. Życie w rodzinie i społeczeństwie
Cele i zadania:
• ukazanie różnic bio, – psycho, – społecznych w dojrzewaniu dziewcząt i chłopców (przeprowadzenie mini-wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatów nt. relacji rodzinnych oraz organizacja czasu wolnego, zorganizowanie Dnia Babci i Dziadka, Dnia Mamy i Taty, festynu rodzinnego);
• zaprezentowanie psychicznych i fizycznych aspektów inicjacji seksualnej (przeprowadzenie mini-wykładów, pogadanek, warsztatów).
15. Dostęp do środków i substancji psychoaktywnych oraz cyberprzestrzeni.
Cele i zadania:
• wyjaśnienie terminu uzależnienie, uzależniony i uświadomienie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych (zorganizowanie pogadanek, warsztatów i innych form dotyczące środków uzależniających i konsekwencji ich zażywania: środków psychoaktywnych, dopalaczy, tytoniu, alkoholu, leków, napojów energetyzujących);
• dbanie o rozwój wiedzy i umiejętności zawodowych nauczycieli (zorganizowanie form doskonalenia zawodowego nt. zagrożeń uzależnieniami i profilaktyki uzależnień, zgromadzenie materiałów, nowoczesnych środków dydaktycznych nt. profilaktyki uzależnień),
• przedstawienie zachowań ryzykownych i zachowań bezpiecznych (przygotowanie i przeprowadzenie lekcji wychowawczych nt. zagrożeń związanych z uzależnieniami, i profilaktyki uzależnień, realizowanie programów dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych w ramach Systemu rekomendacji programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego, spotkania z pracownikami, specjalistami oraz przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego, poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych, placówek doskonalenia nauczycieli, podmiotów realizujących świadczenia zdrowotne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, państwowych wojewódzkich i państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych, Policji, pracodawców, podmiotów typu organizacje pozarządowe, w tym harcerskie);
• wyjaśnienie, kiedy możliwe jest zakażenie wirusem HIV (przeprowadzenie mini wykładów);
• przedstawienie niebezpieczeństwa zażywania nikotyny i alkoholu (przygotowanie i przeprowadzenie lekcji wychowawczych, warsztatów nt. palenia papierosów (e-papierosów), spożywania alkoholu);
• przedstawienie mediów jako jednego ze źródeł uzależnień (przeprowadzenie mini-wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatu, zorganizowanie konkursu nt. cyberprzemocy);
• wyjaśnienie, na czym polega cyberprzemoc (przeprowadzenie mini wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatów).
16. Kultura osobista
Cele i zadania:
• wyjaśnienie, co to savoir-vivre (przygotowanie prezentacji, wyjaśnienie np. przy pomocy filmów, chętnych osób, na czym polega bycie mistrzem savoir-vivre’u).
17. Budowanie wzajemnych relacji
Cele i zadania:
• uświadomienie poczucia własnej wartości (przeprowadzenie mini wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatów);
• wyjaśnienie, na czym polega bycie asertywnym (przeprowadzenie mini wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatów);
• przedstawienie i omówienie sytuacji konfliktowych w wieku dorastania (przeprowadzenie mini wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatów);
• wyjaśnienie, na czym polega sztuka porozumiewania się (przeprowadzenie mini-wykładu, pogadanki, prezentacji, warsztatów).
XII EWALUACJA PROGRAMU – OCZEKIWANE EFEKTY
Każdy program wychowawczo-profilaktyczny w swoim założeniu ma przynosić określone efekty. Najlepszym sposobem na ocenę skuteczności programu jest przeprowadzenie jego ewaluacji. W tym celu na zakończenie roku szkolnego będzie przeprowadzane wśród uczniów, rodziców i nauczycieli badanie a uzyskane informacje zostaną wykorzystane modyfikacji programu (jeżeli zaistnieje taka konieczność). Wyniki ankiety i inne przeprowadzone badania posłużą do opracowania wniosków do pracy na następny rok szkolny.
Ocena efektów realizacji Programu Wychowawczo-Profilaktycznego, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzonej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej – podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego.
Ewaluacja programu wychowawczo-profilaktycznego polega na analizie i ocenie następujących czynników:
– efektów jego wdrożenia;
– szeroko pojętych warunków (środowiskowych, organizacyjnych, materialnych);
w jakich jest realizowany;
– stopnia jego realizacji wobec założonych celów.
Metody i formy kontroli procesu wychowania to:
– anonimowe ankiety dla uczniów, rodziców i nauczycieli;
– rozmowy z uczniami, rodzicami, pedagogiem oraz nauczycielami;
– analiza wyników w nauce i zachowaniu;
– analiza frekwencji;
– analiza osiągnięć pracy pozalekcyjnej ucznia;
– analiza czytelnictwa;
– analiza osiągnięć sportowych;
– obserwacja ucznia w różnych sytuacjach;
– zainteresowanie losami absolwentów.